Kader Sevinç, Brüksel
Avrupa seçimlerinde ana akım için çok iç açıcı olmayan sonuçlardan sonra Fransa tekrar seçime gitti. Siyasi hareketler, Marine Le Pen'in aşırı sağının iktidara gelmesini engellemek için birleşmek zorunluluğu hissetti. Fransa'da ana akımda zun yıllardır süren atılım değil savunma pozisyonu endişe verici. Le Pen karşıtı hareket için kıl payı kazanılmış bir seçim oldu ve bu şekilde kazanıldı. Seçim kaotik bir sonuç ortaya çıkardı ve hiçbir parti parlamentoda çoğunluk için yeterli sandalyeyi alamayarak Fransız siyasetini aylar sürebilecek bir kargaşaya sürükledi denebilir. Anglo-sakson siya Seçim sonuçları açıklandığından bu yana sokağa çıkan Le Pen taraftarları ve seçim öncesi sokakta olan karşıtları, her yerde olduğu gibi Fransa'da da demokrasi ve nasıl bir demokrasi tartışmasında, aşırı uçlardan yükselen güçlü bir çarpışmaya gidildiğini bize işaret ediyor.
Macron, Le Pen'in yükselen aşırı sağcı Ulusal Ralli'sini durdurmak amacıyla Haziran ayında erken seçim çağrısında bulunmuştu. Bu bir tür siyasi kumardı Macron için. Sonuç en kötüsü olmadı ama iyi de olmadı. Le Pen'in partisi profilini yükselterek 2022'ye kıyasla +50 sandalye daha kazanırken, cumhurbaşkanının kendi liberal koalisyonu geriledi. Fransa'da yasama organının alt kanadı olan 577 sandalyeli Ulusal Meclis, sol, merkez ve aşırı sağ arasında bölünmüş olması nedeniyle pek de hoş bir görüntü sergilemiyor. Hiçbir grup çoğunluğa yakın bile değil ve hepsi de 200 milletvekilinin altında kalıyor. Eğer 240 ila 250 milletvekiline sahip değilseniz Fransa'yı yönetmeniz mümkün değil.
Le Pen'in partisi çoğunluğu ele geçiremese de sandalye sayısını ciddi oranda artırdı. Le Pen'in gücü eline geçirmesi bir kez daha engellenmiş olsa da sonuçların bize söylediği gerçeği gözden kaçırmamak lazım: Seçmenler merkezden uzaklaşarak daha uçtaki partilere yöneliyor. Ortaya çıkan tabloda Fransa'nın yönetilemez bir duruma gelmesine yasamanın ciddi zorluklarla karşı karşıya kalmasına sebep olacak gibi görünmekte. Bu da 2027'deki Cumhurbaşkanlığı yarışı öncesinde aşırı sağın elini çok güçlendirebilir. Le Pen tam da bu mesajı veriyor seçim sonrası açıklamalarında.
Bu gelişmeleri ana akım siyasetin doğru okuduğu kuşkulu görünüyor. Bir benzerini Avrupa seçimlerinin sonuçlarında da görüyoruz. Ana akım siyaset hala seçmenleri kendi politikaları ile mobilize etme gücünü yakalamaktan çok, seçmenlerini aşırı sağ korkusuyla güdüleme eğiliminde. Gözden kaçırılmaması gereken aşırı grupların bu seçimle daha güçlü ve merkezdekilerin daha zayıf olduğu gerçeği.
Son genel seçimlerde, toplam 577 sandalyenin dağılımı nasıl oldu:
- Nouveau Front Populaire (NFP): 188 sandalye (+57)
- Ensemble (ENS): 161 sandalye (-76)
- Rassemblement National (RN): 142 sandalye (+53)
- Les Républicains (LR): 48 sandalye (-13)
- Diğerleri: 38 sandalye (-21)
Bu sonuçlar, Fransa'daki siyasi dengelerde önemli değişiklikler olduğunu gösteriyor. Nouveau Front Populaire, önceki seçimlere göre 57 sandalye kazanarak büyük bir ilerleme kaydetti. Bu, daha aşırı diyebileceğimiz hareketleri de içeren ve çok parçalı sol ittifakın gücünü ve seçmen nezdindeki artan desteğini göstermektedir. Aynı şekilde, aşırı sağ Rassemblement National da 53 sandalye kazanarak önemli bir yükseliş sergiledi.
Öte yandan, Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un liderliğindeki Ensemble koalisyonu 76 sandalye kaybederek ciddi bir gerileme yaşadı. Bu düşüş, Macron'un politikalarının seçmenler üzerindeki etkisini ve muhalefetin artan gücünü yansıtmaktadır. Les Républicains de 13 sandalye kaybederek zayıfladı, diğer küçük partiler ise toplamda 21 sandalye kaybetti.
Fransa'daki Siyasi Gruplar Ve Siyasi Olarak Durdukları Yer
Nouveau Front Populaire (NFP)
Nouveau Front Populaire (NFP), Emmanuel Macron'un merkezci politikalarına ve aşırı sağ Rassemblement National (RN) partisine karşı oluşturulmuş bir sol ittifaktır. Bu ittifakın ana üyeleri arasında La France Insoumise, Sosyalist Parti, Ekolojistler (Yeşiller) ve Fransız Komünist Partisi yer alır. NFP, yasama seçimlerinde birleşik bir cephe oluşturmak amacıyla kurulmuş olup, asgari ücreti artırma, emeklilik yaşını 60'a indirme ve servet vergilerini güçlendirme gibi çeşitli ilerici politikaları uygulamayı taahhüt eder. En büyük blok olmalarına rağmen, mutlak bir çoğunluğa sahip değiller, bu da etkili bir şekilde yönetebilmek için potansiyel koalisyonlara veya azınlık yönetimine ihtiyaç duyacakları anlamına gelir.
NFP en büyük blok olarak başbakanlık ve hükümet kurma hakkını talep edecektir. Bunun piyasaları ürkütecek kadar büyük harcama artışları ve teorik olarak zenginlere yönelik ağır vergi artışlarıyla finanse edilmesi planlandığından belli çevrelerde endişe yaratabileceği ifade ediliyor. NFP'nin dört partisinden en büyüğü olan aşırı solun lideri Jean-Luc Mélenchon, sol programda hiçbir taviz verilemeyeceğini söyledi. Ancak NFP, hükümet kurmak için gerekli çoğunluğa sahip değil. Bu belki Fransız Sosyalistleri için fırsat olabilir.
Ensemble
Ensemble, Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron liderliğindeki merkezci siyasi koalisyondur. Bu ittifak, Macron'un partisi La République En Marche!, Demokratik Hareket (MoDem) ve Agir gibi müttefiklerini içerir. Ensemble, Fransız ekonomisini ve işgücü piyasasını modernize etmeyi hedefleyen, Avrupa yanlısı, liberal ekonomik politikalara ve sosyal reformlara odaklanır. Macron'un kampı, sonunda solun Mélenchon'un uzlaşmazlığı altında parçalanacağını ve sosyalistler, yeşiller ve diğer ılımlılarla bir koalisyon kurmaya çalışabileceğini umuyordu. Hükümetin kurulması haftalar, hatta aylar alabilir. Sayılar toplansa bile, merkez solun, bu iş birliği için yüksek bir bedel istemesi muhtemeldir — örneğin, Macron'un emeklilik yaşını 62'den 64'e çıkarma kararını geri aldırmak veya finansal varlıklar üzerindeki servet vergisini yeniden getirmek gibi — ve hükümeti kendi ellerinde tutmak istemeleri muhtemel.
Les Républicains
Les Républicains, Fransa'da merkez sağ siyasi partidir. Geleneksel muhafazakar parti olarak, vergileri azaltma, güvenliği artırma ve geleneksel aile değerlerini teşvik etme gibi politikalara odaklanır. Parti, Macron'un merkezci hareketinin ve aşırı sağ RN'nin yükselişi nedeniyle son yıllarda etkisini kaybetmişti.
Rassemblement National (RN)
Marine Le Pen liderliğindeki Rassemblement National (RN), milliyetçi, göçmen karşıtı ve Avrupa şüphecisi pozisyonlarıyla bilinen aşırı sağ bir partidir. Önemli sayıda sandalye kazanmalarına rağmen, RN'nin varlığı, aşırı uç unsurları ve ırkçılık ve antisemitizmle tarihsel bağları nedeniyle tartışmalı olmaya devam ediyor. Parti, göçü büyük ölçüde azaltmayı, ulusal egemenliği artırmayı ve Fransa'daki geleneksel siyasi yapıya meydan okumayı amaçlıyor.
Bir çoğunluk formülü bulunamazsa, Macron, yeni seçimler yapılana kadar bir yıl boyunca minimal yetkiye sahip geçici bir başbakan atamak zorunda kalabilir. Birbiriyle çalışmak istemeyen üç aşağı yukarı eşit büyüklükte siyasi blokla, Fransa yönetilemez görünüyor. Yaklaşan bu kargaşa boyunca, Le Pen ve yardımcısı Jordan Bardella'nın kendilerini düzen ve istikrar sunan tek alternatif olarak sunmalarını bekleyebiliriz.
Diğerleri
"Diğerleri" kategorisi, yukarıda belirtilen büyük siyasi gruplarla uyumlu olmayan daha küçük siyasi partileri ve bağımsız adayları içerir. Bu kategori, aşırı soldan aşırı sağa kadar geniş bir yelpazeyi ve bölgesel ve tek konu partilerini içerebilir.
Fransız Sosyalist Parti'nin Yavaşça Geri Dönüşü
Fransız Sosyalist Partisi, 2022'de cumhurbaşkanlığı seçimlerinde %1,7 oy alarak en düşük noktasına ulaştı. Ancak, beklenmedik bir canlanma sürecine girdi ve sol güçler arasında %14'e yakın oy alarak Avrupa seçimlerinde ilk sırayı aldı.
Fransız Sosyalist Partisi lideri Olivier Faure ile en son Marsilya'da görüştüğümde partinin durumunu iyileştirme konusunda umutlu ve kararlıydı. Bu yönde ciddi bir mesafe aldı, kendisini kutluyorum.
Sosyalistler, La France Insoumise'den (LFI) daha az milletvekiline sahip olsalar da, parlamentodaki varlıklarını güçlendirdiler ve Mélenchon'un radikal LFI'si ile aralarındaki farkı kapattılar. Fransa Insoumise'nin kontrolü ele geçirmesini engellemek amacıyla Yeşiller'den destek almayı umabilir.
Muhtemel adaylar arasında Sosyalist Parti'nin mevcut başkanı Olivier Faure, görev süresi dolmakta olan grup başkanı Boris Vallaud veya Avrupa Parlamentosu seçimlerinde baş aday olan Raphaël Glucksmann bulunabilir. Vallaud, 2017'de ilk kez parlamentoya seçildi. Macron ile Fransa'nın en üst düzey kamu görevlisi okulunda birlikte okudu ve mevcut başkan gibi daha önce Elysée'nin genel sekreter yardımcısı olarak görev yaptı.
Fransa Nereye Gidiyor?
Özetle, Fransız siyasi manzarası, hiçbir partinin açık bir çoğunluğa sahip olmadığı, parçalanmış durumda. Nouveau Front Populaire en fazla sandalyeye sahip olsa da mutlak bir çoğunluğa sahip değil, Macron'un Ensemble'ı ve aşırı sağ Rassemblement National ise geriden takip ediyor. Merkezci ve muhafazakar bloklar, siyasi olarak kutuplaşmış bir ortamda istikrarlı bir hükümet kurmak için karmaşık koalisyonlar ve müzakereler yürütmek zorunda kalacaklar.
Macron'un hükümeti kurmak için yeterli çoğunluğu sağlayamaması, önümüzdeki dönem yaşanacak çatışmalı siyaset Macron'u bir "topal ördek" durumuna düşürebilir. Bu durumda, yasama gücünü büyük ölçüde kaybeder ve reformları geçirme konusunda ciddi zorluklarla karşılaşacaktır. Koalisyon kurma zorlukları, siyasi kutuplaşma ve potansiyel geçici hükümet gerekliliği, Macron'un liderliğini daha da zayıflatacaktır ve belki de Le Pen'in 2027'de güçlenmesine yol açacak. Hep birlikte Avrupa'nın her köşesinde 21. yüzyılda "nasıl bir Avrupa" fikrinin giderek uçlara kayan mücadelesini izlediğimizi unutmamalı.
Comments